Een algemene begraafplaats is een plaats die door de gemeente is aangewezen om de doden te begraven. Een kerkhof is een begraafplaats die bij of naast een kerk ligt waar overledenen worden begraven die een relatie met die kerk hadden. Veel begraafplaatsen hebben een onderverdeling: een algemeen gedeelte, een R.K.-gedeelte, een islamitisch gedeelte enzovoort. Op deze website is tevens een lijst met begraafplaatsen in Nederland beschikbaar.
De begraafplaats is een plaats van rust, herinnering en bezinning waar bezoekers gemakkelijk aan gehecht raken. Het is een besloten parkachtige omgeving met veel bomen waar men zijn laatste rustplaats kan vinden. Gezien de vele geloofsovertuigingen en herkomst van de mensen in Nederland is op veel begraafplaatsen de mogelijkheid geschapen om iedereen de gelegenheid te geven op zijn eigen wijze invulling te geven aan het begraven van de overledene en het herdenken van hun dierbaren.
Het tijdstip van begraven is wettelijk bepaald. Men mag niet binnen 36 uur na overlijden begraven worden doch niet later dan de 6e werkdag na de dag van overlijden. Soms zijn er omstandigheden dat de begrafenis buiten de wettelijke termijn moet plaatsvinden. Wil men dat de begrafenis binnen de 36 uur plaats vindt dan heeft men toestemming nodig van justitie; er moet vervroeging worden aangevraagd. Wil men de begrafenis later dan de 6e werkdag na de dag van overlijden laten plaats vinden dan heeft men toestemming nodig van de gemeente; er moet uitstel worden aangevraagd. Zowel de vervroeging als het uitstel kan door de uitvaartondernemer worden verzorgd.
De begraafplaatsen hebben een kapel of een aula waar een afscheidsdienst kan worden gehouden. Deze afscheidsdienst kan natuurlijk geheel naar eigen wens en inzicht worden ingevuld. Eventueel met een dominee, pastoor of voorganger van welke geloofsovertuiging dan ook. Meestal kan er ook uitvaartmuziek worden beluisterd. De begraafplaats heeft echter geen muziekcollectie en de familie zal zelf de muziek moeten aanleveren. Liefst 24 uur voor de begrafenis. Een orgel is vaak wel aanwezig. De organist kan geregeld worden via de uitvaartondernemer of de begraafplaats heeft een eigen organist.
Als iemand wordt begraven zal hij door "dragers" naar het graf worden gebracht. Dit zijn mensen die in stijl een overledene naar zijn/haar laatste rustplaats brengen. Ook als men een afscheidsdienst in de aula/kapel van de begraafplaats heeft, zijn het de dragers die de overledene plechtig in en uit de kapel/aula dragen. De dragers worden geregeld door de uitvaartondernemer. Een mooi voor voorbeeld kunt u zien op de website van de Dragervereniging Maasmond (www.dragersverenigingmaasmond.nl).
Voor iedereen die begraven wordt moet begraafrecht worden betaald. Van oudsher noemt men dit een recht. Eigenlijk staat het begraafrecht voor de kosten die een begraafplaats moet maken om het graf te delven en de zorg eraan te besteden die voor de begrafenis nodig is. De kosten voor het begraafrecht zijn per begraafplaats verschillend. Bij een reeds bestaand graf zal het monument/grafsteen moeten worden verwijderd. De begraafplaats brengt hier kosten voor in rekening.
In Nederland is er een wettelijke grafrust van 10 jaar. Dit houdt in dat men minimaal 10 jaar mag rusten in een graf. Gedurende deze periode mag de overledene niet worden verplaatst (bijvoorbeeld herbegraven). Dit geld voor algemene graven en familie- of eigen graven.
Iedere begraafplaats kent de algemene graven. Een algemeen graf is een graf voor 10 à 15 jaar en kan niet worden verlengd. In een algemeen graf worden 3 personen begraven die geen verwantschap met elkaar hebben. Voor een algemeen graf betaalt men het begraafrecht. Op een algemeen graf kan geen grote steen worden geplaatst. Wil men toch een steen op een algemeen graf dan kan men er een tegel op laten leggen van 50 x 50 cm. De algemene graven worden na 10 of 15 jaar geruimd. Een half jaar voor de ontruiming van een algemeen graf wordt er een aankondiging van de ontruiming bij het graf geplaatst. Na 10 jaar zou men er voor kunnen kiezen de overledene te laten herbegraven in een eigen graf. Hieraan zijn kosten verbonden. Bij een medewerker van de begraafplaats kunnen deze kosten worden opgevraagd.
Een eigen graf of familiegraf is een graf voor 20 of 30 jaar en kan altijd worden verlengd. De tijdsduur voor de eigen graven of familiegraven is per begraafplaats verschillend. Gaat men tot de aankoop van een familiegraf over, vraag altijd naar de duur van het graf. De kosten van een eigen graf of familiegraf zijn per begraafplaats verschillend. Buiten het aankoopbedrag moet ook altijd het begraafrecht worden betaald. Met de aankoop van een familiegraf huurt men voor 20 of 30 jaar een stukje grond waar de overledene in kan rusten. Er bestaan 1, 2 en 3-persoons graven. Koopt men een 2 of 3-persoons familiegraf dan bepaalt de eigenaar van het aangekochte familiegraf, meestal de weduwe, weduwnaar of de kinderen wie er later in het graf wordt bijgezet. Op sommige begraafplaatsen kan men vooraf al een plaats reserveren. Er zijn begraafplaatsen die jaarlijks een onderhoudsbijdrage vragen voor het graf. Het onderhoud kan vooraf voor 20 of 30 jaar worden afgekocht. Er zijn begraafplaatsen waar het aankoopbedrag inclusief onderhoud van het graf is.
Grafkelders zijn altijd familiegraven. Een grafkelder is een graf met een betonnen binnenwand waar, na de begrafenis, een betonnen deksel op komt. Men wordt dus niet in de aarde begraven maar in een ruimte onder de grond. Een grafkelder wordt gekozen uit hygiënisch oogpunt. Verlenging van de huur van een grafkelder is mogelijk.
Eeuwigdurende graven worden nooit geruimd. In Nederland zijn nog enkele begraafplaatsen die een eeuwigdurend graf uitgeven.
Een graf voor onbepaalde tijd lijkt op een eeuwigdurend graf, dit is helaas niet waar. Een begraafplaats of een gemeente kan altijd bepalen dat na een periode een graf voor onbepaalde tijd geruimd gaat worden. Dit zal niet zomaar gebeuren, er zal dan een goede reden voor moeten zijn. Maar de mogelijkheid blijft altijd aanwezig.
Traditioneel begraven wij in Nederland in de grond. Maar bovengronds begraven wint steeds meer aan populariteit. De bovengrondse nis biedt plaats aan één overledene. Het is mogelijk een gedenksteen aan te brengen aan het bovengrondse graf. Op het bovengrondse graf kan een gedenkplaat worden aangebracht.
Een grafheuvel is een bijzondere vorm van bovengronds begraven. De grafheuvel bestaat uit een ring van betonnen nissen waarin zowel kisten als urnen kunnen worden begraven. In het hart van de heuvel is ruimte waar de nabestaanden de begrafenis kunnen bijwonen zodat bij slecht weer zij beschut zijn tegen weer en wind.
Een Lalibellum is een grafkeldercomplex. Op chronologische wijze worden overledenen bij andere gestorvenen in het Lalibellum bijgezet. Ook in het Lalibellum is de grafrust 10 jaar. Na 10 jaar worden de resten van de overledene gecremeerd en de as teruggezet in het Lalibellum met als doel een blijvende herdenkingsplek voor de nabestaanden.
Kinderen worden begraven op een speciaal gedeelte van de begraafplaats. Vaak noemt men dit het kinderhofje. De nagedachtenis en herinneringen aan kinderen vragen vaak om meer. Knuffels, speeltjes en gedenkmonumentjes zijn voor ouders dan ook bijzonder belangrijk. Op sommige begraafplaatsen kan men een eigen kindergrafje kopen, dit is niet bij alle begraafplaatsen het geval. Deze begraafplaatsen geven alleen algemene kindergrafjes uit. Een algemeen graf is voor de periode van 10 tot 15 jaar maar kindergrafjes laat men zo lang mogelijk liggen, op sommige begraafplaatsen wel 40 jaar.
De kosten voor het onderhoud van het graf en het onderhoud van de begraafplaats zit vaak in de kostenpost "begraafrecht". Op veel begraafplaatsen is dit niet het geval en krijgt men jaarlijks een rekening voor het onderhoud van het graf en/of de begraafplaats. Informeer hiernaar als u een eigen graf aan wilt schaffen. Ook komt het veel voor dat men onderhoud voor de steen moet betalen als de overledene is begraven in een algemeen graf. Iedere begraafplaats heeft zijn eigen regels. Ook is het mogelijk om bij de aanschaf van een familie/eigen graf het onderhoud in één keer af te kopen hetgeen vaak voordeliger is dan jaarlijks het onderhoud te betalen. De afkoop wordt bepaald door het jaarbedrag te vermenigvuldigen met de factor welke hoort bij het aantal jaren waarvoor de rechten worden afgekocht.
Familiegraven worden aangekocht voor een periode van 20 of 30 jaar. Door de weersinvloeden kunnen grafstenen verweren en door de ouderdom van de stenen kunnen zij de glans verliezen. Ook stenen zijn af en toe aan een grote onderhoudsbeurt toe. De stenen worden dan helemaal schoon gemaakt en van een coating voorzien waardoor ze er weer als nieuw uit gaan zien (www.hilstone.nl).
Grafzorg in Nederland staat voor het verzorgen van graven of urnenruimten van mensen zonder nabestaanden, desgewenst eeuwigdurend (www.grafzorg.nl). Regel dit vooraf in uw laatste wilsbeschikking. Ook als men nabestaanden heeft kan men de grafzorg uit handen geven, het graf wordt dan onderhouden en verzorgd (www.grafzorg.nl).
Overleed in het verleden een bemanningslid tijdens een lange zeereis, dan werd uit hygiënisch oogpunt het lichaam aan de zee toevertrouwd. Voorafgaand hieraan werd door de kapitein en korte plechtigheid gehouden en het lichaam, verzwaard met ballast, overboord gezet. Tegenwoordig heeft ieder schip een goede koeling. Een overledene kan hierin worden bewaard tot het schip een haven bereikt. Een zeemansgraf is volgens de Wet op de Lijkbezorging nog steeds toegestaan.
Als men over een begraafplaats loopt ziet men graven met symbolen. Wil men zelf ook een symbool op een grafsteen laten zetten dan is de betekenis daarvan erg belangrijk. Op de pagina www.begraafplaats.org kunt u de betekenis van veel symbolen achterhalen.
Een columbarium is een urnenmuur op de begraafplaats. De urnenmuur bestaat uit nissen waarin nabestaanden een urn kunnen zetten op de begraafplaats bij hen in de buurt. Een nis in een columbarium wordt gehuurd voor een periode van 5 jaar waarna er een verlenging kan plaatsvinden.
In de urnentuin van de begraafplaats kan de urn een eigen plekje krijgen tussen laagblijvend groen.
Een groeiende groep mensen blijkt behoefte te hebben aan een laatste rustplaats in een groene of landelijke omgeving. De stichting Natuurbegraafplaatsen Nederland stelt politici regelmatig op de hoogte van de behoefte die er is aan natuurbegraafplaatsen. In Nederland zijn twee natuurbegraafplaatsen: de oudste ligt ten westen van Apeldoorn in Assel (Hoog Soeren) en in 2003 opende in St. Odieliënberg (Limburg) de natuurbegraafplaats Bergerbos en Venlo - Maasbree (www.natuurbegraafplaats.nl). De laatste jaren zijn er veel natuurbegraafplaatsen bij gekomen (zie de lijst met begraafplaatsen).
Op veel Rooms-katholieke begraafplaatsen is een Calvarieberg te vinden. Dit is een verhoging of een rots met daarop een kruis, dat refereert aan de Calvarieberg in Jeruzalem. In sommige delen van Nederland wordt afscheid genomen bij deze berg en vindt de werkelijke begrafenis plaats zonder aanwezigheid van de familie. Een algemene begraafplaats heeft ook vaak een rooms-katholiek gedeelte. Dit is een door de pastoor of bisschop gewijd gedeelte van de begraafplaats, waarin de katholieken volgens hun geloofsovertuiging kunnen worden begraven.
Voor de Joodse gemeenschap is het de "heilige" plicht om de doden eeuwige grafrust te verlenen. Een Joods graf mag nooit opnieuw worden geopend of geruimd, tenzij van hogerhand anders wordt opgelegd. Begraven betekent voor de joden niet het "weg doen" van een stoffelijk overschot maar het "voorlopig" opbergen van het omhulsel van de goddelijke ziel. Terug in de schoot van de aarde, terug in de cyclus van de natuur, tot later, tot het moment dat de doden zullen herleven. De dode wordt zo ongeschonden mogelijk begraven opdat deze uiteindelijk weer herenigd zal worden met de ziel.
Op het Islamitisch gedeelte van de begraafplaats worden de islamieten begraven in een graf waarvan de ligging zodanig is dat, wanneer de dode in het graf ligt, het gelaat gericht is op de Qibla (Ka 'aba) in Mekka. Bij de islamieten is de eeuwige grafrust gegund. Dit is echter niet mogelijk in Nederland omdat een graf voor maximaal 30 jaar wordt uitgegeven. Na het verstrijken van het grafrecht kan deze telkens met 10 jaar worden verlengd. Zolang de familie aan de financiële verplichtingen blijft voldoen, zal het graf blijven bestaan. De verlenging moet binnen 2 jaar voor het verstrijken van de termijn worden aangevraagd.
De Javaansislamitische overledene is gewikkeld in een laken en wordt op de begraafplaats uit de kist gehaald en gelegd in een gedolven graf met een bekisting met het gelaat gewend naar de Ka'aba in Mekka. De voorganger gaat vervolgens in het graf staan en maakt een deel van het laken dat zich bij het oor bevindt los en spreekt de geloofsbelijdenis diverse malen in het oor van de dode uit. De reden hiervoor is, dat men het idee heeft dat de aartsengel Michael bij de dode zal komen en hem vragen zal stellen over de kennis van de geloofsbelijdenis.
Een paar begraafplaatsen in Nederland hebben een Chinees gedeelte. De ingang wordt gevormd door een pagode. De graven liggen in cirkels zodat men altijd een graf in de goede richting kan vinden. De richting van het graf dat men kiest heeft te maken met de geboortedag en -uur en het tijdstip van overlijden. De bomen rond het Chinese gedeelte zijn laag gesnoeid zodat er geen schaduw over de graven valt. Wanneer de overledene naar het graf wordt gedragen, loopt de oudste zoon met een foto van de overledene voorop in zijn hand. Ook wordt er tijdens de begrafenis wierook aan het voeteneind van de kist gebrand. Tijdens de begrafenis wordt er (nep)geld verbrand, maar ook praktische goederen zoals kleding, een (papieren) huis, een (papieren) auto en dergelijke. De overledene krijgt (nep)geld mee als (symbolische) investering voor een veilige doortocht. Op het moment dat de kist daalt, dienen de aanwezigen zich om te keren uit respect voor de dode.
Veel begraafplaatsen hebben een speciaal veld voor het verstrooien van as na de crematie van een dierbare. De verstrooiing vindt plaats na een afspraak te hebben gemaakt met de medewerkers van de begraafplaats. Van deze verstrooiing kan men een ritueel maken dat men op eigen manier kan invullen, uiteraard in overleg met de medewerker van de begraafplaats. Op de strooivelden staat ook meestal een gedenkteken, een vaste plek om overledenen met bloemen, een klein monument of gedenkplaatje te herdenken.
Bij een begrafenis van veteranen is het protocol en ceremonieel van groot belang. Mocht de overledene dit niet zelf hebben vastgelegd in zijn laatste wilsbeschikking, dan wordt de invulling van de begrafenis vaak door de nabestaanden van de overledene geregeld. Voorbeelden van ceremonieel bij een veteranenbegrafenis zijn de dodenwacht, een vlag op de kist en de uitvaartleider in het officiële veteranentenue.
Begraafplaatsen met erevelden houden op 4 mei een dodenherdenking. Lijst met erevelden:
Ereveld Loenen
Groenendaalseweg 64
7371EZ Loenen
055-5051363
Militair ereveld Grebbeberg
Grebbeweg 123
3911AV Rhenen
031-07612507
De Erebegraafplaats Bloemendaal
Zeeweg 126
Overveen
U.S. Military Cemetry Margraten
Am Begraafplaats 1
6269NA Margraten
043-4581208
Belgisch ereveld 1914-1918
Oosteinde 12
Harderwijk
Belgisch Erehof 1940
Tongerenseweg 292
6215AC Maastricht
Belgisch Militair Erehof 1940
Buiten de waterpoort a/d rotonde Lantaarndijk/Benedenkade
Willemstad
Begraafplaats voor Duitse gesneuvelden
Timmermansweg 75
5813AM Ysselstein (L.)
047-8541262
Frans Militair Ereveld
Kitskinderscheweg
Kapelle
Pools Militair Ereveld
Ettensebaan
Breda
Pools Erehof Oosterhof
Veerseweg 32
Oosterhout
Pools Erehof Ginneken
Vogelenzanglaan
Breda
Pools Erehof Alphen
Molenstraat
Alphen (NB)
Russisch Ereveld
Dodeweg 31
Leusden
Begraafplaats Georgiërs Loladse
Zuidhaffel 45
Den Burg (Texel)
Bij een begrafenis op zaterdag zal er door de begraafplaats een zaterdagtoeslag in rekening worden gebracht. Ook zal de begrafenisondernemer een extra vergoeding vragen voor zijn werkzaamheden op de zaterdag. Op gemeentelijke begraafplaatsen kan men op zaterdag tot 12.00 uur begraven.
Wil men in Nederland op zondag of op een erkende feestdag begraven worden dan is dat alleen mogelijk na toestemming van de burgemeester. Het is niet in elke gemeente mogelijk. Het tarief van het begraven wordt dan verdubbeld.
Zwarte kleding is niet meer verplicht. Voor de nabestaanden zijn gedekte kleuren als donkerblauw of grijs voldoende. Het toont respect als de overige familieleden dan ook deze lijn volgen. Is het koud op de begraafplaats dan vallen vrouwen met een geklede lange broek niet uit de toon. Matig wel het gebruik van make-up en sieraden. Alleen parels zijn de sieraden die men kan dragen tijdens de uitvaart. Het is respectvol als de belangstellenden hun kleding aanpassen aan de kleding van de familie. Het toont weinig respect naar de overledene en de familie als men in spijkerbroek en/of op slippers naar de uitvaart komt.
Niet alleen bij een trouwerij maar ook bij een begrafenis is het een mooi ritueel om tijdens de begrafenisplechtigheid aan het graf enkele witte duiven los te laten (www.wittevleugelsvanvreugdeenverdriet.nl).
Er is in Nederland een verplichte grafrust van 10 jaar. Het opgraven van een overledene kan dus pas na deze periode. In bijzondere gevallen kan hiervan worden afgeweken bijvoorbeeld in opdracht van justitie bij het vermoeden van een misdaad (opgravingen gebeuren altijd na sluitingstijd.).
Het kan ook voorkomen dat iemand in een algemeen graf is begraven terwijl de familie liever een eigen graf wil. De overledene kan met toestemming van justitie eerder opgegraven worden om vervolgens in een eigen graf herbegaven te worden. Hiervoor is wel een verlof van de gemeente noodzakelijk.
Een algemeen graf wordt meestal na 10 tot 15 jaar geruimd zodat er plaats gemaakt kan worden voor nieuwe algemene graven. De resten worden dan in een speciale beenderenkist gedaan en op een speciale plaats op de begraafplaats herbegraven. Een eigen- of familiegraf wordt pas geruimd nadat de tijd (meestal is dit 20 of 30 jaar) verstreken is en er verder niet aan de financiële verplichtingen wordt voldaan. De nabestaanden worden bijtijds aangeschreven of zij verlenging van het grafrecht wensen. Als er geen nabestaanden meer zijn, dan worden ook deze graven geruimd.
© 2006-2022 - SchoonePC - Rotterdam - The Netherlands